Este là một trong chất hóa học có cấu tạo không hề đơn giản và thậm chí là phức tạp. Các bài toán liên quan tới este cũng thường sở hữu một độ khó nhất định. Ở chuyên mục lần này, hãy cùng đồng hành với Toppy trong chủ đề Este là gì. Từ tính chất vật lý, tính chất hóa học, ứng dụng,… đều sẽ được cung cấp cho bạn đọc một cách đầy đủ nhất.
Lý thuyết este cần biết. Este là gì?
Este là gì? Este được biết tới là hợp chất hữu cơ có được sau khi thay nhóm -OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxyl bằng nhóm -OR.
Cũng chính vì vậy, este có công thức phân tử chung là: R-COO-R’. Danh pháp của este được thể hiện như sau: Tên este sẽ được gọi bởi tên gốc hidrocacbon R’ với tên gốc axit nhưng đổi “ic” thành “at”.
Ví dụ: CH3COOC2H5: etyl axetat và CH2=CH-COO-CH3: metyl acrylat
Tùy vào đặc điểm cấu tạo từ các gốc mà este có thể được phân thành rất nhiều loại khác nhau như: este đơn chức, este đa chức, este no, este không no, este thơm,…
Tính chất vật lý của este là gì?
- Este là chất lỏng hay rắn? Câu trả lời là este tồn tại chủ yếu ở dạng lỏng. Tuy nhiên, có một vài các este có khối lượng phân tử lớn sẽ tồn tại dưới dạng thể rắn.
- Nhiệt độ sôi của este khá thấp. Đặc biệt so với các axit có chung công thức phân tử. Điều này được giải thích bởi nó không tồn tại liên kết hidro với nhau.
- Este đồng thời tan ít trong nước do không có sự liên kết giữa các phân từ hidro với nước.
- Este dễ bay hơi và sở hữu những hương thơm đặc biệt khác nhau. Đây cũng là tính chất để người ta ứng dụng este vào sản xuất các chất thơm.
Tính chất hóa học của Este là gì?
Este tương tự các chất khác cũng có cho mình những tính chất hóa học đặc biệt. Nhắc đến este, người ta thường nghĩ đến các phản ứng thủy phân, phản ứng khử, phản ứng cộng,…
Phản ứng thủy phân của este xảy ra trong cả 2 môi trường là axit và kiềm. Ở môi trường kiềm hay còn được gọi là phản ứng xà phòng hóa. 2 phản ứng đặc trưng cho các hiện tượng xảy ra là:
- Môi trường axit: RCOOR’ + H2O (H+) ⇔ RCOOH + R’OH
- Môi trường bazo: RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH
Phản ứng nhiệt phân của este với chất xúc tác là LiAlH4:
- RCOOR’ → RCH2OH + R’OH (chất xúc tác: nhiệt độ, LiAlH4)
Phản ứng cộng và trùng hợp:
n CH2=C(CH3)-COOCH3 → (C5O2H8)n
Phản ứng đốt cháy este:
RCOOR’ + O2 → CO2 + H2O
Bên cạnh đó còn có một vài các tính chất hóa học riêng biệt của các este khác nhau như:
- HCOOR sở hữu toàn bộ tính chất tương tự một andehit.
- Este của phenol nếu tác dụng với NaOH hay chính là phản ứng thủy phân ở môi trường bazo sẽ không sinh ra rượu.
CH3COOC6H5 + 2 NaOH → CH3COONa + C6H5ONa + H2O
- Este của rượu không no khi thủy phân cho ra andehit hoặc xeton.
CH3COOCH=CH2 + H2O → CH3COOH + CH3CHO
>>> Xem thêm:
Tính chất hóa học của acid carboxylic – Học tốt hóa 11 cùng Toppy
Chức năng của lipit – Trả lời 10 vạn câu hỏi vì sao cùng Toppy
Cách điều chế este là gì?
Điều chế este có nhiều cách khác nhau. Tùy thuộc vào sản phẩm mong muốn mà các phương pháp điều chế cũng khác nhau. Thông thường để điều chế este của ancol thì người ta sử dụng phương pháp este hóa. Phản ứng este hóa là gì? Đây là phương pháp sử dụng kết hợp giữa axit hữu cơ và rượu ancol với điều kiện xúc tác là nhiệt độ và H2SO4 đặc.
- RCOOH + R’OH ⇔ RCOOR’ + H2O (xúc tác nhiệt độ và H2SO4)
Để điều chế một số este của phenol thì phải sử dụng anhidrit axit hoặc clorua axit cho tác dụng với phenol.
- (CH3CO)2O + C6H5OH → CH3COOC6H5 + CH3COOH
Để điều chế các este không no sử dụng các axit cacboxylic tác dụng với ankin tương ứng.
- RCOOH + C2H2 → RCOOC2H3 (có nhiệt độ và chất xúc tác)
Ứng dụng của este
Este đóng góp rất nhiều vai trò trong đời sống. Tiêu biểu có thể kể trên một số vai trò thực tiễn như sau:
- Làm dung môi hòa tan: Este tan tốt trong các dung môi hữu cơ nên thường được sử dụng làm dung môi hòa tan. Ví dụ tiêu biểu dùng để pha sơn tổng hợp ở 2 este amyl axetat và butyl.
- Được sử dụng làm các chất dẻo, làm dược phẩm chức năng,…
- Sử dụng rộng rãi trong công nghiệp mĩ phẩm và nước hoa.
- Là chất để sản xuất nhiều chất quan trọng khác như metyl acrylat, metyl metacrylat ứng dụng vào chế tạo thủy tinh. Làm chết dẻo (vinyl axetat), làm keo dán (vinyl ancol),…
Những mùi đặc trưng của este là gì?
Dưới đây là những hương thơm đặc trưng phổ biến của các loại este:
- Hương dầu chuối: Isoamyl axetat
- Hương táo: Etyl Isovalerat
- Hương dứa: Etyl Butirat
- Hương cam: metyl 2aminobenzoat
- Hương hoa nhài: Benzyl axetat
- Hương mận: Amyl Format
Các dạng bài tập cơ bản về este
Có một số dạng bài tập cơ bản về Este mà bạn đọc sẽ phải nghiên cứu kỹ bao gồm:
- Phản ứng cháy của Este.
- Phản ứng thủy phân của Este.
- Hiệu suất của phản ứng tạo Este.
Để có thể tìm hiểu kỹ hơn về các dạng bài tập của Este, bạn đọc có thể tìm hiểu trực tiếp tại https://toppy.vn/. Trên đây là toàn bộ những kiến thức trả lời cho câu hỏi este là gì. Ở những bài viết tiếp theo, toppy hứa hẹn sẽ cung cấp cho bạn đọc những chủ đề hữu ích hơn nữa. Để có thể học tốt bộ môn hóa học, còn ngần ngại gì mà không đồng hành cùng Toppy nào.
>> Xem thêm các bài viết có nội dung cùng chủ đề
- Amoniac và muối amoniac – Học tốt hóa 10 cùng Toppy
- Tìm hiểu muối nitrat là gì với phương pháp học hiệu quả của Toppy
Giải pháp toàn diện giúp con đạt điểm 9-10 dễ dàng cùng Toppy
Với mục tiêu lấy học sinh làm trung tâm, Toppy chú trọng việc xây dựng cho học sinh một lộ trình học tập cá nhân, giúp học sinh nắm vững căn bản và tiếp cận kiến thức nâng cao nhờ hệ thống nhắc học, thư viện bài tập và đề thi chuẩn khung năng lực từ 9 lên 10.
Kho học liệu khổng lồ
Kho video bài giảng, nội dung minh hoạ sinh động, dễ hiểu, gắn kết học sinh vào hoạt động tự học. Thư viên bài tập, đề thi phong phú, bài tập tự luyện phân cấp nhiều trình độ.Tự luyện – tự chữa bài giúp tăng hiệu quả và rút ngắn thời gian học. Kết hợp phòng thi ảo (Mock Test) có giám thị thật để chuẩn bị sẵn sàng và tháo gỡ nỗi lo về bài thi IELTS.
Nền tảng học tập thông minh, không giới hạn, cam kết hiệu quả
Chỉ cần điện thoại hoặc máy tính/laptop là bạn có thể học bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. 100% học viên trải nghiệm tự học cùng TOPPY đều đạt kết quả như mong muốn. Các kỹ năng cần tập trung đều được cải thiện đạt hiệu quả cao. Học lại miễn phí tới khi đạt!
Tự động thiết lập lộ trình học tập tối ưu nhất
Lộ trình học tập cá nhân hóa cho mỗi học viên dựa trên bài kiểm tra đầu vào, hành vi học tập, kết quả luyện tập (tốc độ, điểm số) trên từng đơn vị kiến thức; từ đó tập trung vào các kỹ năng còn yếu và những phần kiến thức học viên chưa nắm vững.
Trợ lý ảo và Cố vấn học tập Online đồng hành hỗ trợ xuyên suốt quá trình học tập
Kết hợp với ứng dụng AI nhắc học, đánh giá học tập thông minh, chi tiết và đội ngũ hỗ trợ thắc mắc 24/7, giúp kèm cặp và động viên học sinh trong suốt quá trình học, tạo sự yên tâm giao phó cho phụ huynh.
